Szczepionka na raka. Pracują nad nią na Ursynowie

W ursynowskiej Onkologii trwają badania szczepionki na raka płuc. - To bardzo obiecująca metoda i chociaż jest za wcześnie, by podawać konkrety, to wstępne wyniki są bardzo zachęcające - oceniają specjaliści. Pacjenci wciąż jeszcze mogą zgłaszać się do badania klinicznego.

Na szczepionki przeciwnowotworowe od lat czeka cały świat. Rośnie liczba pacjentów z chorobami onkologicznymi. Szukają oni nadziei nie tylko w chemioterapii, radioterapii czy chirurgii. Do fazy badań klinicznych weszła właśnie pierwsza szczepionka typu mRNA na niedrobnokomórkowego raka płuca. Badania prowadzi w Polsce ursynowski Narodowy Instytut Onkologii przy ul. Roentgena.

- To obiecująca metoda, a pacjenci wciąż mogą się zgłaszać do badania klinicznego - mówi prof. Dariusz M. Kowalski, kierownik Oddziału Zachowawczego Kliniki Nowotworów Płuca i Klatki Piersiowej Narodowego Instytutu Onkologii - Państwowego Instytutu Badawczego im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie, sekretarz generalny Polskiej Grupy Raka Płuca.

Leczenie "szyte na miarę"

Do badania kwalifikowani są chorzy po zabiegu operacyjnym radykalnym, czyli tacy, którzy mają szansę na wyleczenie trwałe nowotworu.

- Jeżeli badanie wycinka pobranego z guza potwierdzi określony stopień klinicznego zaawansowania choroby, to pacjent otrzymuje, tak jak dotychczas, chemioterapię uzupełniającą - tłumaczy onkolog. - W tym czasie tkanka nowotworowa jest wysyłana do USA, gdzie w laboratorium identyfikowane jest kilkadziesiąt genów, które są odpowiedzialne za rozwój raka płuca u danego pacjenta - dodaje prof. Kowalski.

Na tej podstawie opracowywana jest szczepionka mRNA - indywidualnie dla każdego chorego - która ma wytrenować układ odporności pacjenta do rozpoznawania komórek raka płuca i zniszczenia ich. Chodzi o to, by zapobiegać nawrotom choroby nowotworowej w przyszłości.

Pacjent dostaje szczepionkę w ramach terapii uzupełniającej i dodatkowo jeszcze lek immunokompetentny (czyli immunoterapię). To rzeczywiście leczenie "szyte na miarę", spersonalizowane

- podkreślił prof. Kowalski. W przypadku szczepionek mRNA na COVID-19 preparaty uwzględniające konkretny wariant koronawirusa były jednakowe dla wszystkich.

Wciąż trwa rekrutacja do badań

W Polsce badanie skuteczności szczepionki mRNA u chorych z rakiem płuca jest prowadzone w Klinice Nowotworów Płuca i Klatki Piersiowej NIO-PIB w Warszawie. Takie samo badanie dla chorych na czerniaka prowadzi Klinika Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków również w ursynowskim instytucie.

- Wciąż trwa rekrutacja do badania pacjentów z rakiem płuca, u których możliwe jest operacyjne leczenie nowotworu i którzy spełniają kryteria kwalifikacji. To bardzo obiecująca metoda i chociaż jest za wcześnie, by podawać konkrety, to wstępne wyniki są bardzo zachęcające - ocenił specjalista. W przyszłości planowane jest też badanie kliniczne u chorych w stadium przerzutowym raka.

Polska jest jednym z siedmiu krajów - oprócz Wielkiej Brytanii, Niemiec, Węgier, Hiszpanii, Turcji i USA - w których prowadzone jest badanie skuteczności szczepionki mRNA u pacjentów z rakiem płuca. W ostatni wtorek szczepionkę otrzymał pierwszy pacjent w Wielkiej Brytanii. Jest nim 67-letni Polak Janusz Racz.