Trzy godziny w kolejce i... brało się, co było. Tak wyglądały zakupy w PRL

W PRL każdy obywatel spędzał średnio 3 godziny dziennie w kolejce, nawet po najbardziej podstawowe produkty, takie jak chleb czy papier toaletowy. Cały rytm codziennego życia był podporządkowany kolejkom. Historie o kolejkach w tamtych czasach przypomniał ursynowianom autor książek o PRL. Przyniósł nawet gadżety z dawnych lat!

Pewex, Baltona, Moda Polska, towary spod lady, wielodniowe kolejki, zapisy na kolejki, całe rodziny w kolejkach – to surrealistyczna, ale prawdziwa historia z czasów PRL. W czwartek w Ursynotece przy Barwnej dzielił się nią Wojciech Przylipiak, autor książek o czasach PRL. Pretekstem do spotkania była książka „Zakupy w PRL. W kolejce po wszystko”. 

Spotkanie z autorem odbyło się nieprzypadkowym miejscu. W kamienicy przy ul. Barwnej 8 mieścił się kilkadziesiąt lat temu jedyny sklep na budującym się Ursynowie Północnym. Przylipiak zabrał publiczność w fascynującą podróż przez codzienność zakupową Polski w latach 1945–1989. Opisywał świat, w którym „orzeł z kalesonów na wystawie” miał przyciągać klientów, a ludzie byli gotowi przetrwać dwa dni w mrozie po kredens, kupić pralkę bez gwarancji, albo kupować zupełnie niepotrzebne im rzeczy.

Samochód czy wieża Hi-Fi?

Przylipiak opowiadał, kiedy Coca-Cola zaczęła pojawiać się w sklepach, które ciuchy kosztowały tyle, co połowa samochodu marki Syrena, albo gdzie można było usłyszeć, słynny cytat z filmów Barei: „E, cwany gapa, nie bądź pan taki specjalista z miodem w uszach, pan tu nie stał!”. Przy okazji obalił jedną z najbardziej znanych miejskich legend, która mówiła, że kioskarki masowo dziurawią prezerwatywy. Spotkanie było pełne barwnych i ciekawych opowieści, ale i interakcji ze słuchaczami, którzy chętnie zadawali pytania o ceny produktów spożywczych, wódki oraz ubrań w odniesieniu do cen samochodów.

W okresie PRL, ceny różnych towarów mogły być bardzo wysokie w stosunku do przeciętnych zarobków. Na przykład, pewne artykuły luksusowe dostępne w sklepach Pewex, które można było kupić za waluty obce, były poza zasięgiem większości Polaków. Ceny samochodów również były bardzo wysokie, a niektóre towary, jak odzież czy sprzęt elektroniczny, mogły kosztować znaczną część wartości samochodu

- opowiadał Przylipiak

Autor przybliżył życie zarówno kupujących, jak i sprzedawców, odkrywając ich perspektywy i doświadczenia. Nie skupiał się tylko na stereotypach epoki niedoboru, ale przedstawił obraz pełen oryginalności, społecznej inicjatywy i codziennej ekscytacji. Życie w PRL nie było takie oczywiste, bo w kolejkach stało się praktycznie po wszystko. Często kupowało się coś zupełnie innego, niż to, po co się przyszło. Chcąc kupić np. rower, po kilku odstanych godzinach w kolejce, nagle okazało się, że rowery się skończyły, ale można kupić buty. Kupowało się wszystko, bo dzięki temu ludzie mogli wymieniać się towarami z członkami rodziny, znajomymi lub kolegami z pracy. Absurdy zakupowe towarzyszyły ludziom na każdym kroku.

Grudzień 1988. W Bielsku Białej było otwarcie dużego domu handlowego, z tej okazji pojawiły się w nim produkty bardzo trudno dostępne, a mianowicie pralki. Absurd tej sytuacji polegał na tym, że pralki sprzedawano bez gwarancji, ponieważ stały w magazynach tak długo, że zanim trafiły do sprzedaży, gwarancja się im skończyła.

Kolejną sytuacją pokazującą absurd tamtych czasów jest mężczyzna wychodzący z domu handlowego z dywanem. Zapytany czy kupił to co chciał, odpowiedział, że polował na kożuch lub kurtkę, ale dywan też będzie dobry

- opowiadał Wojciech Przylipiak.

Na spotkanie autor przyniósł mnóstwo "gadżetów" z dawnych lat - opakowania po produktach z czasów PRL: po papierosach, czekoladkach Wawel oraz przedmioty codziennego użytku, które wówczas były na wagę złota - syfon, papier toaletowy, perfumy czy prezerwatywy Eros! 

Każdy, kto chce zrozumieć tamte czasy, powinien sięgnąć po tę książkę. A samo spotkanie super. Żałuje tylko, że tak mało ludzi z młodszego pokolenia przyszło, bo my starsi jeszcze pamiętamy tamte czasy, ale młodzi nie...

- ocenił pan Mirosław, uczestnik spotkania autorskiego w Ursynotece.Początek formularzaDół formularza

[FOTORELACJA]5582[/FOTORELACJA]