Trolejbusem przez Ursynów. To były czasy!

Po raz ostatni można je było zobaczyć na ulicy Puławskiej 29 lat temu. 31 sierpnia 1995 roku na trasę wyjechał ostatni trolejbus linii 51 do Piaseczna. Kto pamięta jeszcze te pojazdy w Warszawie?

Wszystko zaczęło się w 1976 roku, kiedy Rada Ministrów podjęła decyzję o budowie linii trolejbusowej od Dworca Południowego (dziś rejon stacji Metro Wilanowska) do Piaseczna. Jej budowa była koniecznością. W Piasecznie powstała wówczas fabryka telewizorów Polkolor. Trolejbusy miały dowozić pracowników fabryki do pracy. 

W 1978 roku wbito pierwszą łopatę pod budowę linii. Jej budowa zakończyła się w 1983. Aby obsłużyć tabor, wybudowano również zajezdnię dla pojazdów "Piaseczno" oznaczoną symbolem R-12. Zajezdnia obsługiwała zarówno trolejbusy, jak i autobusy, i mogła pomieścić aż 300 pojazdów.

Do obsługi nowej linii planowano zbudowanie trolejbusów w oparciu o nadwozia znanych już licencyjnych autobusów Jelcz PR100. Decyzja o zbudowaniu prototypu została zaakceptowana wiosną 1977 r. Odważny projekt zakładał zastosowanie w trolejbusie dwóch niezależnych układów napędowych – układu elektrycznego do jazdy pod siecią o napięciu 600V prądu stałego, z prędkością do 70 km/h oraz układu spalinowego z przekładnią elektryczną do jazdy manewrowej lub awaryjnej z prędkością do 30 km/h. Obydwa układy zakładały rozruch automatyczny, gdzie kierowca miał mieć wpływ jedynie na przyśpieszenie

- czytamy we wspomnieniach pracowników ZTM.

W czerwcu 1983 roku trolejbusy po raz pierwszy wyjechały na trasę Dworzec Południowy - Piaseczno. Do produkcji prototypu wykorzystano liniowy autobus o numerze bocznym 3207, silnik trakcyjny wykorzystywany w czechosłowackich trolejbusach oraz aparaturę elektryczną w całości polskiej produkcji. W 1992 roku do Warszawy trafiły ze Szwajcarii używane Saurery.

powyżej: inauguracja trolejbusów, foto z gazety "Trasy", źródło: kmkw.waw.pl

Jelcz i szwajcarski Saurer na dworcu południowym - fot. Paul Haywood/kmkm.waw.pl

Trolejbusy cieszyły się ogromną popularnością wśród podróżnych. W 1995 roku, ówczesne władze Warszawy zaczęły przekonywać mieszkańców do tego, by linię zlikwidować. Zmieniła się rzeczywistość gospodarcza. Polkolor padł, liczba pasażerów malała. 31 sierpnia 1995 roku, trolejbusy po raz ostatni wyjechały na trasę Warszawa - Piaseczno i to po wydłużeniu agonii o dwa miesiące. Ówczesny ZTM uznawał linię za nierentowną. Koszty utrzymania zdezelowanych trolejbusów i trakcji sięgały miesięcznie 300 tysięcy złotych. A Piaseczno - wg stolicy - oferowało na jej utrzymanie grosze. 

Dopiero pięć lat po wycofaniu trolejbusów rozpoczęto demontaż trakcji, która zasilała pojazdy. W 2000 roku ogłoszono również przetarg, który miał na celu sprzedaż skorodowanych maszyn. Rok później pojazdy trafiły do prywatnych kolekcjonerów. Niektóre odkupione zostały przez inne miasta. Część z nich wylądowała na złomie.

powyżej: trasa trolejbusów do Piaseczna, źródło: ZTM

Trolejbusy zasilane były elektrycznie. Były to pojazdy nad wyraz ekologiczne. Dlaczego z nich zrezygnowano? Do dziś niektórzy uważają, że likwidacja linii trolejbusowej nie była dobrym pomysłem. Snuto nawet plany ich przywrócenia.

Jak na razie na Puławskiej w przyszłości planowana jest budowa linii szynowej - tramwaju. Nie wiadomo jednak kiedy. Trasę tramwajową przez Zielony Ursynów obiecywał w wyborach samorządowych prezydent Rafał Trzaskowski, ale konkretów wciąż brak. Priorytetem jest budowa linii w innych częściach stolicy.

*korzystaliśmy z artykułu o historii trolejbusu w magazynie iZTM 9/2015