Kolagen rybi czy wołowy? Prawda nie jest łatwa

W kwestii suplementów diety wciąż szukamy prostych odpowiedzi. Prawdopodobnie dlatego kolagen rybi zyskał tak dużą popularność wśród osób pragnących zadbać o skórę i stawy. Dziś wiemy jednak, że kolagen wołowy może być tak samo dobry co kolagen rybi, a w niektórych przypadkach nawet lepszy.

Czy źródło kolagenu ma znaczenie?

Źródło kolagenu to jedno z kluczowych kryteriów, na którego podstawie konsumenci wybierają suplementy diety na skórę i stawy. Zależnie od źródła peptydom kolagenowym przypisywane są określone właściwości.

Jednak zgodnie z aktualną wiedzą naukową możemy z pełnym przekonaniem stwierdzić:

Źródło kolagenu przesądza przede wszystkim o walorach smakowych kolagenu do picia. Wybór między kolagenem rybim a wołowym mogą dyktować również alergie pokarmowe oraz względy światopoglądowe, etyczne i religijne.

Nie oznacza to jednak, że kolagen rybi i wołowy nie różnią się między sobą.

Właściwości kolagenu rybiego

Kolagen rybi jest produkowany z odpadów przemysłu rybnego: przede wszystkim ze skór, rzadziej z łusek, ości oraz płetw gatunków takich jak łosoś, dorsz, sum, panga, tilapia. Tym samym stanowi ekologiczny produkt, który wykorzystuje często marnowane surowce.

Na tle innych źródeł kolagenu ten pochodzący z ryb wyróżnia się budową chemiczną. Wynika to z różnic pomiędzy środowiskami, w jakich żyją ryby i zwierzęta lądowe. Trzeba wziąć pod uwagę, że:

• ryby rosną przez całe życie,
• ich ciała są narażone na gwałtowne zmiany ciśnienia (wynikające z głębokości zanurzenia w wodzie),
• część grzbietowa skóry ryb jest narażona zwiększone promieniowanie UV.

Wszystkie te czynniki znajdują odzwierciedlenie w rzadszym usieciowieniu kolagenu rybiego. Ma on mniej wiązań krzyżowych pomiędzy łańcuchami białkowymi, dlatego jest bardziej podatny na hydrolizę (rozkład na mniejsze peptydy i aminokwasy).

Brak konieczności wzmożonej obróbki kolagenu rybiego pozwala uzyskać niską masę cząsteczkową i zachować cenne peptydy sygnałowe. Dzięki badaniom wiemy, że peptydy te mogą stymulować fibroblasty (komórki skóry) do produkcji własnego kolagenu.

W ten sposób mamy już odpowiedź, dlaczego kolagen rybi uznano za najlepszy dla skóry. 

Oczywiście w badaniach naukowych potwierdzono również efekty suplementacji kolagenu rybiego na stawy. Dobry przykład to kolagen rybi Naticol, który badano w 2019 roku. Wykazano, że suplementacja 10 g kolagenu dziennie po 8 tygodniach poprawia funkcje ciała i jakość życia [1].

Kolagen wołowy i wieprzowy – właściwości

Kolagen wołowy i wieprzowy są produkowane przede wszystkim ze skóry bydlęcej i wieprzowej, rzadziej z kości, chrząstek, ścięgien i więzadeł. Podobnie jak kolagen rybi jest on ekologicznym produktem, który umożliwia wartościowe wykorzystywanie surowców często przeznaczanych na odpady.

Produkcja kolagenu wołowego i wieprzowego jest tańsza, ponieważ bazuje na łatwiej dostępnych surowcach. Można liczyć np. na wysoką zawartość kolagenu wołowego w produkcie o podobnej cenie co ten z mniejszą zawartością kolagenu rybiego.

Kolagen wołowy charakteryzuje się dużą stabilnością strukturalną. Dlatego stosuje się go np. w chirurgii plastycznej jako biomateriał do regeneracji tkanek.

Wśród suplementów diety na bazie kolagenu wieprzowo-wołowego na szczególną uwagę zasługują bioaktywne peptydy kolagenowe Verisol®. Badania naukowe potwierdzają, że ich suplementacja:

• po 4 tygodniach przyczynia się do znacznie większej elastyczności skóry (w porównaniu z placebo) [2],
• po 4 tygodniach redukuje zmarszczki i prowadzi do zwiększonej produkcji prokolagenu w skórze [3],
• po 3 miesiącach stymuluje tworzenie macierzy zewnątrzkomórkowej w skórze, ograniczając widoczność cellulitu [4],

Na specyficznych peptydach kolagenowych Verisol® bazuje wiele suplementów diety renomowanych marek, takich jak Ysto, Collarose, Doppelherz, Levann czy Body Empire.

Jaki kolagen wybrać – rybi czy wołowy lub wieprzowy?

Jeśli nie ograniczają Cię wybory żywieniowe związane z alergiami lub przekonaniami światopoglądowymi, polecamy Ci zwracać uwagę głównie na markę surowca. Na rynku można znaleźć zarówno słabej jakości kolagen rybi, jak i bardzo dobry kolagen wołowy.

1. Wybieraj markowe peptydy, np. Verisol, Peptan, Naticol, które mają badania potwierdzające skuteczność suplementacji w interesujących Cię obszarach, np. kondycji skóry, stawów. Bardzo ważne jest również to, by zawartość kolagenu w 1 porcji była zgodna z tą stosowaną w badaniach.
2. Zwracaj uwagę na masę cząsteczkową peptydów kolagenowych, ponieważ ściśle wiąże się ona z przyswajalnością kolagenu. Aktualnie w badaniach najczęściej stosowane są hydrolizaty o masie cząsteczkowej poniżej 5000 Daltonów.
3. Jeżeli sięgasz po kolagen do picia, możesz sugerować się także swoimi upodobaniami smakowymi. W tej kwestii warto jednak dodać, że na smak kolagenu znacznie wpływają inne składniki suplementu, takie jak ekstrakty roślinne, słodziki, aromaty.

Ciekawy wybór może stanowić produkt, który ma w składzie zarówno kolagen rybi, jak i inne źródło – kolagen wołowy lub wieprzowy. Taki suplement diety może mieć szersze spektrum właściwości. Świetny przykład stanowi kolagen marki Ysto - Collagen Your Skin. 

Co zatem wybrać? Kolagen rybi, wieprzowy czy wołowy?

Zarówno kolagen rybi, jak i kolagen wołowy mogą stanowić wartościowe surowce w suplementach diety. Zamiast na samym źródle kolagenu, znacznie lepiej skupiać się na peptydach, które przebadano naukowo. Powinny one mieć dokładnie określoną masę cząsteczkową (poniżej 5000 Da) i udowodniony wpływ na interesujący Cię obszar, np. skóry, stawów, włosów, paznokci.

Pamiętaj, że suplement diety to środek spożywczy, a nie produkt leczniczy. Suplementy diety nie mogą być stosowane jako substytut (zamiennik) zróżnicowanej diety.

Źródła:

[1] LACEY, SeÃ, et al. Effect Size Statistics to Inform an Exploratory Analysis of a Double-Blinded, Randomised, Placebo Controlled Pilot Clinical Study to Evaluate the Efficacy of Naticol®, Specific Fish Collagen Peptides to Alleviate Symptoms of Osteoarthritis in the Knee. Juniper Online Journal of Case Studies, 2019, 10.2: 30-37. [Dostęp: 11.12.2024].

[2] Proksch E, Segger D, Degwert J, Schunck M, Zague V, Oesser S. Oral supplementation of specific collagen peptides has beneficial effects on human skin physiology: a double-blind, placebo-controlled study. Skin Pharmacol Physiol. 2014;27(1):47-55. doi: 10.1159/000351376. Epub 2013 Aug 14. PMID: 23949208. [Dostęp: 11.12.2024].

[3] Proksch E, Schunck M, Zague V, Segger D, Degwert J, Oesser S. Oral intake of specific bioactive collagen peptides reduces skin wrinkles and increases dermal matrix synthesis. Skin Pharmacol Physiol. 2014;27(3):113-9. doi: 10.1159/000355523. Epub 2013 Dec 24. PMID: 24401291. [Dostęp: 11.12.2024].

[4] Schunck M, Zague V, Oesser S, Proksch E. Dietary Supplementation with Specific Collagen Peptides Has a Body Mass Index-Dependent Beneficial Effect on Cellulite Morphology. J Med Food. 2015 Dec;18(12):1340-8. doi: 10.1089/jmf.2015.0022. Epub 2015 Nov 12. PMID: 26561784; PMCID: PMC4685482. [Dostęp: 11.12.2024].