Bliznowiec stanowi jeden z tych skomplikowanych problemów dermatologicznych, który może znacząco wpływać nie tylko na wygląd skóry, ale także na ogólne samopoczucie i jakość życia osób, które się z nim zmagają. Ta niepożądana, zgrubiała zmiana skórna, rozwijająca się w miejscach dawnych ran, często jest źródłem frustracji dla wielu pacjentów, bowiem tradycyjne metody leczenia rzadko oferują skuteczne rozwiązanie. W kontekście ograniczonych opcji terapeutycznych, coraz większą uwagę zwraca się na alternatywne metody, takie jak hirudoterapia, która w ostatnim czasie budzi coraz większe zainteresowanie zarówno wśród pacjentów, jak i specjalistów. Jaki wpływ mają pijawki na skórę z bliznowcem? Czytaj dalej!
Bliznowiec (keloid) to rodzaj przerośniętej blizny, która rozwija się, gdy proces gojenia się skóry jest nadmierny. Charakterystyczne dla keloidów jest to, że przekraczają one pierwotne granice rany, tworząc wyniosłe, czerwone lub purpurowe zgrubienia na skórze, które mogą być zarówno bolesne, jak i swędzące. Keloidy powstają w wyniku nadprodukcji kolagenu przez organizm w miejscu gojenia się rany i są szczególnie powszechne u osób o ciemniejszej karnacji. Mogą pojawiać się po różnego rodzaju urazach skóry, takich jak cięcia, oparzenia, ukąszenia, trądzik oraz po zabiegach chirurgicznych czy piercingu. Leczenie keloidów jest wyzwaniem i może obejmować metody takie jak zastrzyki sterydowe, terapię laserową, zamrażanie, ciśnieniowe ubrania lecznicze czy nawet chirurgię, jednakże istnieje ryzyko ponownego pojawienia się keloidów po terapii.
Bliznowiec wyróżnia się nieproporcjonalnym do pierwotnej rany wzrostem tkanki bliznowatej, który występuje poza granicami uszkodzenia skórnego. Ta nadmierna tkanka bliznowa formuje się w wyniku hiperaktywnej reakcji organizmu na proces gojenia, co prowadzi do produkcji dużej ilości kolagenu. Bliznowce charakteryzują się twardymi, wyniosłymi, często ciemniejszymi niż otaczająca skóra obszarami, które mogą być bolesne lub swędzące. Mają tendencję do powstawania w miejscach urazów skórnych, takich jak cięcia, oparzenia, ukąszenia, trądzik, a także po interwencjach chirurgicznych i piercingu. Ich leczenie jest trudne i może obejmować metody takie jak zastrzyki kortykosteroidowe, terapia laserowa, krioterapia czy operacja, ale każda z tych metod niesie ryzyko nawrotu. Bliznowce są częstsze wśród osób o ciemniejszej karnacji, jednak mogą pojawić się u osób z każdym typem skóry.
Bliznowiec powstaje w wyniku nadmiernego, nieprawidłowego procesu gojenia się skóry, kiedy to organizm w reakcji na uraz, taki jak cięcie, oparzenie, ukąszenie, trądzik, zabieg chirurgiczny, czy nawet piercing, produkuje zbyt dużą ilość kolagenu. Ten nadmiar kolagenu prowadzi do formowania się tkanki bliznowatej, która nie tylko przekracza granice pierwotnej rany, ale również wznosi się ponad powierzchnię skóry, tworząc charakterystyczną, wyniosłą, często bolesną i swędzącą masę. Mechanizm powstawania bliznowców nie jest w pełni zrozumiały, ale wiadomo, że niektóre osoby mają do tego większą predyspozycję genetyczną, co sugeruje, że czynniki genetyczne odgrywają kluczową rolę w rozwoju tej nadmiernej reakcji bliznowej. Bliznowce są bardziej powszechne u osób o ciemniejszej karnacji, ale mogą dotyczyć każdego, kto doświadczył urazu skóry, przy czym ich leczenie jest skomplikowane i często wymaga kombinacji różnych metod.
Leczenie bliznowców może być wyzwaniem i nie zawsze przynosi zadowalające rezultaty. Terapie skupiają się głównie na podejściach miejscowych, które dzielą się na metody zachowawcze i operacyjne. W ramach terapii zachowawczej stosuje się opatrunki z dodatkiem steroidów, które pacjenci noszą przez całą dobę, zmieniając je co drugi dzień. Jeśli po 8-10 cyklach nie obserwuje się poprawy, leczenie jest przerywane. Alternatywną metodą mogą być opatrunki uciskowe, które zapobiegają nadmiernemu rozrostowi tkanki łącznej. Do innych opcji należy aplikacja iniekcji z glikokortykosteroidami bezpośrednio w obszar bliznowca, co powtarza się w regularnych, kilkutygodniowych odstępach. W przypadkach bardziej zaawansowanych, jako ostateczność rozważa się chirurgiczne usunięcie keloidu, co jednak niesie ze sobą wysokie ryzyko ponownego wystąpienia zmiany.
Osoby borykające się z problemem bliznowca mogą znaleźć pomoc w hirudoterapii, czyli leczeniu pijawką. Te małe stworzenia, przyczepiając się do skóry, wydzielają substancje lecznicze, zwane hirudozwiązkami, które przenikają do krwiobiegu. Chociaż nie istnieją jednoznaczne badania naukowe potwierdzające efektywność tej metody w leczeniu keloidów, początkowe eksperymenty wskazują na obiecujące wyniki. W jednym z badań[1], 30-letnia kobieta z keloidem powyżej kolana, u której nie zadziałały tradycyjne metody leczenia, poddała się terapii pijawkowej. Po zastosowaniu czterech sesji terapii, przeprowadzanych co 20 dni, już po trzeciej sesji obserwowano znaczną redukcję rozmiaru i nasilenia bliznowca, a po czwartej zmiana całkowicie zniknęła. Roczne obserwacje po zakończeniu terapii nie wykazały nawrotu.
Zanim zdecydujesz się na hirudoterapię, warto omówić tę opcję z lekarzem, aby upewnić się, że nie istnieją przeciwwskazania do jej zastosowania. W przypadku braku przeciwwskazań, może warto samemu wypróbować tę metodę i ocenić jej skuteczność.
Źrodła:
[1] Arsheed I, Huma H, Arjumand S, Zahood A, Naquibul I. Management of Keloid By Hirudo Therapy. Journal of the Turkish Academy of Dermatology 2016, vol. 10(1), 16101c3. https://cms.jtad.org/Uploads/Article_32178/jtad-10-0-En.pdf (dostęp 26.04.2024).
