Mięśnie dna miednicy pełnią w organizmie szereg ważnych funkcji. Silne mięśnie krocza pomagają między innymi w utrzymaniu prawidłowej postawy ciała, poza tym odgrywają także istotną rolę w prawidłowym przebiegu ciąży i porodu.
Ciało kobiety w ciąży podlega wielu drastycznym zmianom - procesy fizjologiczne zachodzące w organizmie przyszłej mamy mają ogromny wpływ między innymi na stan mięśni dna miednicy. Ciąża wpływa negatywnie na siłę mięśni, dodatkowo powoduje także zmianę anatomicznego położenia miednicy.
W czasie ciąży dochodzi również do zmiany kształtu mięśni krocza oraz rozluźnienia tkanki łącznej - modyfikacje te spowodowane są podwyższonym poziomem progesteronu i relaksyny, czyli hormonów odpowiadających za prawidłowy przebieg ciąży. Dodatkowo u kobiet spodziewających się dziecka dochodzi do wydłużenia mięśni szkieletowych. U kobiet w ciąży obserwuje się również zwiększenie ruchomości cewki moczowej i pęcherza. Oprócz tego ciąża wiąże się także z obniżeniem narządów oraz całego dna miednicy.
Warto pamiętać o tym, że zmiany zachodzące w organizmie ciężarnej mają ogromny wpływ na osłabienie tkanek budujących mięśniówkę krocza - wykonywanie ćwiczeń angażujących mięśnie dna miednicy pomoże nie tylko w zachowaniu siły i sprężystości tkanek, ale ułatwi również naukę ich poprawnego rozluźniania. Co więcej odpowiednio przeprowadzony, systematyczny trening dna miednicy umożliwi szybki powrót do pełnej sprawności.
Kobiety, które chcą rozpocząć trening mięśni dna miednicy muszą pamiętać o tym, że decyzja o wdrożeniu ćwiczeń powinna zostać podjęta po konsultacji z lekarzem prowadzącym ciążę. W niektórych sytuacjach lekarz może zabronić wykonywania ćwiczeń - nieudzielenie zgody na trening może wynikać między innymi ze zwiększonego ryzyka poronienia lub przedwczesnego porodu. Z ćwiczeń wzmacniających mięśnie dna miednicy bardzo często muszą zrezygnować także ciężarne borykające się z nadciśnieniem, cukrzycą czy łożyskiem przodującym.
Kobiety decydujące się na kontynuowanie treningu dna miednicy powinny pamiętać również o zmniejszeniu jego intensywności. Poza tym ciężarne powinny zwracać szczególną uwagę na niepokojące symptomy takie jak ból głowy, zaburzenia widzenia czy krwawienie z dróg rodnych - w razie wystąpienia alarmujących objawów koniecznym jest natychmiastowe przerwanie treningu.
Ćwiczenia dna miednicy mogą być wykonywane w każdej pozycji, w późniejszych etapach ciąży zalecane jest jednak unikanie długotrwałego leżenia na brzuchu i plecach.
Połóg to czas następujący bezpośrednio po porodzie - w okresie tym dochodzi do intensywnej regeneracji organizmu zarówno w sferze fizycznej, jak i psychicznej. Wyróżnia się 3 etapy połogu: okres wczesny, środkowy i późny. Do najbardziej intensywnych zmian dochodzi w pierwszych 2 tygodniach po porodzie - w tym czasie dokonuje się między innymi regeneracja okolicy krocza.
Regeneracja okolicy krocza obejmuje między innymi przywrócenie odpowiedniego poziomu napięcia przepony moczowo-płciowej, do normalności powraca również funkcja odpowiadająca za podtrzymywanie dna miednicy. Koniecznie należy zaznaczyć, że w przypadku mięśnia dźwigacza odbytu rozciągnięcie tkanek może utrzymywać się nawet do 24 tygodni.
Warto pamiętać o tym, że bez względu na to, czy poród odbył się siłami natury czy przy pomocy cesarskiego cięcia, ćwiczenia wzmacniające mięśnie dna miednicy ułatwią powrót do pełnej sprawności.
Do głównych zadań treningu mięśni dna miednicy po porodzie można zaliczyć między innymi profilaktykę obniżenia narządów miednicy mniejszej, ćwiczenia dna miednicy po porodzie pomagają również w walce z problemem nietrzymania moczu. Dodatkowo regularne i odpowiednio dopasowane ćwiczenia odpowiadają za poprawę funkcji seksualnych. Kobiety decydujące się na trening okolicy krocza mogą liczyć także na usprawnienie gojenia się tkanek oraz znaczne przyspieszenie zmian regeneracyjnych.
Nie można zapominać o tym, że trening dna miednicy po porodzie podlega innym zasadom niż ćwiczenia wykonywane przed i w czasie ciąży. Intensywność i rodzaj wykonywanych ćwiczeń powinna zostać dopasowana między innymi do przebiegu porodu, dolegliwości bólowych czy stopnia uszkodzenia tkanek. Warto pamiętać o tym, że w niektórych przypadkach rozpoczęcie treningu powinno zostać odłożone w czasie - do sytuacji uniemożliwiających bezproblemowe wykonywanie ćwiczeń można zaliczyć między innymi powikłania okołoporodowe takie jak znaczny ubytek krwi.
Trening dna miednicy po porodzie naturalnym powinien być wykonywany w pozycji leżącej na plecach z prostymi lub ugiętymi nogami, dopuszczalne jest również przeprowadzenie treningu w leżeniu na boku i na brzuchu.
W przypadku braku przeciwwskazań stymulacja mięśni krocza może rozpocząć się już w pierwszej dobie po porodzie. W pierwszych 2 dobach połogu wykonuje się aktywację pośrednią, polegającą na głośnym wymawianiu głosek „LIK LAK LOK” - podczas wykonywania ćwiczenia niezwykle istotne okaże się dbanie o odpowiednią koordynację z wydechem. W późniejszych etapach połogu warto skupić się na ćwiczeniach mających na celu ustabilizowanie postawy ciała. Trening powinien obejmować także ćwiczenia wzmacniające nadwyrężone partie mięśni brzucha.
W przypadku kobiet, u których wykonane zostało cesarskie cięcie trening powinien odbywać się w pozycji leżenia na plecach oraz na boku, dopuszczalne jest również wykonywanie ćwiczeń w siadzie. Mamy mające za sobą cesarskie cięcie powinny pamiętać o tym, że w ich przypadku w początkowej fazie połogu niewskazane jest aktywowanie mięśnia poprzecznego brzucha. Kobiety po cesarskim cięciu powinny zadbać również o wyrobienie prawidłowych nawyków, które pomogą w ochronie operowanego miejsca - odpowiednia technika wstawania oraz przyjmowanie poprawnej pozycji podczas mikcji i defekacji ułatwią powrót do pełnej sprawności.
Więcej informacji na temat odpowiedniego treningu mięśni dna miednicy po porodzie można znaleźć na stronie https://bebotrening.pl/bebo-trening/porod/