Na Ursynowie rusza czwarta edycja Festiwalu Nowe Oświecenie. To osiem dni intensywnych debat, spotkań z gwiazdami kultury i spektakli, które sprawią, że w Ursynowskim Centrum Kultury „Alternatywy" zrobi się... gorąco! Tym razem festiwalowicze będą szukać odpowiedzi na jedno z najtrudniejszych pytań: Czym właściwie jest polskość?
Temat tegorocznej edycji Festiwalu Nowe Oświecenie na Ursynowie nie jest przypadkowy.
Odpowiedź wbrew pozorom nie jest ani łatwa, ani prosta. Kolejne wybory pokazują rozłam społeczeństwa polskiego na dwa 'plemiona', które zdaje się zgoła nic nie łączyć. Każde z nich inaczej definiuje swoją miłość do kraju i przywiązanie do określonych wartości
- mówi dr Krzysztof Czubaszek, dyrektor „Alternatyw" oraz twórca i dyrektor programowy festiwalu.
Czubaszek zwraca uwagę na fundamentalny problem. - Nigdy zresztą nie było jednej Polski, jednego społeczeństwa, przez wieki dzieliło się bowiem ono na niemalże nieprzenikające się klasy. Polskość sprawia też problem w strefie symbolicznej. Jest źródłem dumy, na przykład z powodu wielkich zwycięstw czy osiągnięć w nauce i kulturze, ale też i wstydu, choćby ze względu na zapóźnienie rozwojowe względem Zachodu
Dyrektor festiwalu stawia także pytanie o przyszłość:
Dyskusja o polskości byłaby niepełna, gdybyśmy nie zastanowili się, czym przynależność narodowa jest w globalizującym się świecie – czy kultura, tradycja i język są kotwicą, która chroni nas przed wykorzenieniem i zagubieniem w mozaikowym świecie, czy też balastem opóźniającym przystosowywanie się do szybko zmieniających się warunków?
Potężne umysły zjadą na Ursynów!
Lista gości rozpoczynającego się w sobotę festiwalu to prawdziwa kulturalno-intelektualna bomba! W „Alternatywach" pojawią się największe nazwiska polskiej sceny intelektualnej i artystycznej: Janina Ochojska, Krzysztof Zanussi, Jerzy Bralczyk, litewska pisarka Kristina Sabaliauskaitė, Anda Rottenberg, Jacek Żakowski, Adam Zamoyski, Manuela Gretkowska, Tomasz Bocheński, Agata Duda-Gracz, Przemysław Czapliński, Konstanty Gebert, Robert Gwiazdowski, Jarosław Kurski, Michał Ogórek, Stanisław Obirek, Aneta Prymaka-Oniszk, Przemysław Urbańczyk, Adam Leszczyński, Rafał Wnuk i wielu innych.
Program artystyczny obejmuje spektakl „Separatka" w reżyserii Joanny Szczepkowskiej, wystawę malarstwa Jerzego Dudy-Gracza, koncerty zespołu Mazowsze i formacji Ørganek, a także spektakl Teatru im. Stanisława Ignacego Witkiewicza z Zakopanego. Dla najmłodszych przygotowano specjalne pasmo festiwalowe z warsztatami i zajęciami kreatywnymi.
Festiwal Nowe Oświecenie to już ursynowska tradycja. Od 2022 roku wydarzenie łączy humanistykę, sztukę, naukę i debatę publiczną w jedno unikatowe przedsięwzięcie. Tegoroczna, czwarta edycja potrwa od 18 do 25 października.
Większość wydarzeń będzie bezpłatna i transmitowana online, co pozwoli uczestniczyć w festiwalu również tym, którzy nie mogą pojawić się osobiście. Transmisje online będą realizowane na profilu UCK "Alternatywy" na Facebooku.
Program Festiwalu Nowe Oświecenie w UCK "Alternatywy":
ℹ️ Jak korzystać z programu: Kliknij na wybrany dzień, aby rozwinąć szczegółowy program wydarzeń.
DZIEŃ 1 | 18 października 2025 (sobota) ▼
14:45
„Obrazy prowincjonalno-gminne"
Otwarcie wystawy obrazów Jerzego Dudy-Gracza z udziałem Agaty Dudy-Gracz
Wernisaż wystawy prac jednego z najwybitniejszych polskich malarzy współczesnych. Jerzy Duda-Gracz tworzył obrazy pełne symboliki, ironii i krytycznego spojrzenia na polską rzeczywistość. W otwarciu wystawy weźmie udział jego córka, Agata Duda-Gracz, artystka i kuratorka.
16:30
„Polska historia obserwowana z oddali"
Spotkanie z Adamem Zamoyskim, historykiem
Prowadzenie: Włodzimierz Kalicki
Adam Zamoyski to brytyjski historyk polskiego pochodzenia, autor głośnych biografii Chopina, Napoleona i Paderewskiego. W rozmowie z Włodzimierzem Kalickim opowie o swojej perspektywie patrzenia na polską historię z odległości geograficznej i czasowej, o tym, jak kształtowała się polska tożsamość i jak jest postrzegana na świecie.
17:00
Uroczyste otwarcie Festiwalu Nowe Oświecenie
Koncert zespołu Mazowsze – „Symfonia narodów. Pieśni Europy"
Inauguracja czwartej edycji festiwalu. Zespół Pieśni i Tańca „Mazowsze" zaprezentuje wyjątkowy program „Symfonia narodów", który łączy polskie pieśni ludowe z muzyką innych narodów europejskich. To podróż przez kulturę muzyczną kontynentu, która pokazuje zarówno różnorodność, jak i wspólne korzenie europejskich tradycji. Spektakl pełen kolorowych strojów, dynamicznych choreografii i pięknych melodii.
19:00
„Znaczenie tożsamości narodowej w globalizacji społecznej z perspektywy procesów cybernetycznych"
Spotkanie z prof. dr hab. Joanną Wyleżałek
Wykład o tym, jak nowe technologie, media społecznościowe i cyfryzacja wpływają na poczucie tożsamości narodowej we współczesnym, zglobalizowanym świecie. Czy internet nas łączy, czy dzieli? Jak algorytmy kształtują nasze postrzeganie polskości?
DZIEŃ 2 | 19 października 2025 (niedziela) ▼
11:00
Akcja ekologiczna
Wspólne sadzenie drzew lub sprzątanie okolicy Centrum Kultury. Festiwal Nowe Oświecenie to nie tylko debaty, ale też działanie! Zachęcamy do wzięcia udziału w akcji ekologicznej, która podkreśla naszą odpowiedzialność za wspólne środowisko.
12:30
„Kobiece oblicze polskości"
Debata z udziałem Janiny Ochojskiej, Andy Rottenberg, Manueli Gretkowskiej
Prowadzenie: Dominika Sitnicka
Jaka jest rola kobiet w kształtowaniu polskiej tożsamości? Jak zmieniał się obraz Polki w historii i kulturze? Czy współczesna Polska daje kobietom przestrzeń do pełnej realizacji? O tym z wybitnymi działaczkami, artystkami i pisarkami porozmawiamy podczas tej ważnej debaty.
15:00
Warsztaty dla dzieci
Kreatywne zajęcia plastyczne „Moja Polska"
Dzieci będą miały okazję stworzyć własne artystyczne wizje Polski – malować, rysować, wycinać. Co znaczy dla nich polskość? Jak widzą swoją małą ojczyznę? Zajęcia prowadzone przez doświadczonych pedagogów.
17:30
Spektakl „Separatka"
Reżyseria: Joanna Szczepkowska
Spektakl dotykający tematów polskiej historii najnowszej, tożsamości i pamięci. Joanna Szczepkowska, legenda polskiego teatru i kina, znana z kultowego wystąpienia „Koniec komunizmu w Polsce" z 1989 roku, po raz kolejny konfrontuje widzów z trudnymi pytaniami o to, kim jesteśmy jako naród.
*Miejsca nienumerowane – zajmowanie w kolejności przybycia
DZIEŃ 3 | 20 października 2025 (poniedziałek) ▼
17:00
„Język jako nośnik kultury i tożsamości"
Spotkanie z prof. Jerzym Bralczykiem
Jak język polski kształtuje naszą tożsamość? Czym różni się polska składnia od innych języków i jak to wpływa na nasz sposób myślenia? Czy język polski jest zagrożony przez globalizację? Rozmowa z najpopularniejszym polskim językoznawcą, profesorem Jerzym Bralczykiem, będzie pełna humoru, mądrości i fascynujących obserwacji.
19:00
„Polskość w literaturze współczesnej"
Spotkanie z Kristiną Sabaliauskaitė, litewską pisarką
Prowadzenie: Przemysław Czapliński
Kristina Sabaliauskaitė to jedna z najważniejszych współczesnych pisarek litewskich, autorka monumentalnej sagi historycznej „Silva Rerum". Jej książki opowiadają o skomplikowanych relacjach polsko-litewskich, wspólnej historii i różnych perspektywach patrzenia na przeszłość. Jak Litwini postrzegają polskość? Co nas łączy, a co dzieli?
DZIEŃ 4 | 21 października 2025 (wtorek) ▼
17:00
„Polska i Polacy w oczach reżysera"
Spotkanie z Krzysztofem Zanussim
Krzysztof Zanussi to jeden z najwybitniejszych polskich reżyserów, twórca filmów filozoficznych poruszających uniwersalne tematy ludzkiej egzystencji. W jego filmach polskość jest często punktem wyjścia do głębszych rozważań o moralności, wierze i kondycji człowieka. Rozmowa o jego twórczości, polskim kinie i miejscu Polski w kulturze europejskiej.
19:00
„Media i polskość – między manipulacją a prawdą"
Debata z udziałem Jacka Żakowskiego, Konstantego Geberta, Jarosława Kurskiego
Jak polskie media kształtują nasze wyobrażenie o polskości? Czy dziennikarstwo w Polsce jest wolne i obiektywne? Co z fake newsami i teorami spiskowym? Trojka wybitnych publicystów i dziennikarzy o kondycji polskich mediów i ich wpływie na społeczną narrację o Polsce.
DZIEŃ 5 | 22 października 2025 (środa) ▼
17:00
„Polska transformacja – sukces czy porażka?"
Debata z udziałem Adama Leszczyńskiego, Tomasza Bocheńskiego, Roberta Gwiazdowskiego
Minęło ponad 35 lat od transformacji ustrojowej. Czy Polska przeszła udaną drogę od komunizmu do demokracji i kapitalizmu? Kto na tym zyskał, a kto stracił? Czy dziś możemy mówić o sukcesie III RP? Przedstawiciele różnych opcji politycznych i światopoglądowych dyskutują o bilansie polskiej transformacji.
19:30
Spektakl Teatru im. S.I. Witkiewicza z Zakopanego
Klasyka polskiej dramaturgii
Teatr z Zakopanego, działający w sercu polskich gór, prezentuje spektakl osnuty na kanwie klasyki polskiej literatury. Witkacy, Gombrowicz, Różewicz – wielcy polscy dramaturdzy, których dzieła do dziś inspirują i prowokują.
*Miejsca nienumerowane – zajmowanie w kolejności przybycia
DZIEŃ 6 | 23 października 2025 (czwartek) ▼
17:00
„Polska pamięć historyczna – ciężar czy skarbnica?"
Debata z udziałem Rafała Wnuka, Anety Prymaki-Oniszk, Michała Ogórka
Polska historia to niekończąca się opowieść o bohaterach i ofiarach, powstaniach i klęskach, chwale i upadku. Jak powinniśmy pamiętać przeszłość? Czy ciągłe przywoływanie historycznych krzywd pomaga nam budować przyszłość? Historycy i publicyści o polskiej polityce historycznej i pamięci zbiorowej.
19:00
„Duchowość i polskość"
Spotkanie z ks. prof. Stanisławem Obirekiem
Czy polskość jest nierozerwalnie związana z katolicyzmem? Jak zmieniała się rola Kościoła w kształtowaniu polskiej tożsamości? Czy można być dobrym Polakiem bez wiary? Rozmowa z jednym z najbardziej kontrowersyjnych polskich teologów o relacjach między religią a tożsamością narodową.
DZIEŃ 7 | 24 października 2025 (piątek) ▼
17:00
„Polskość w literaturze kobiet"
Spotkanie z Manuelą Gretkowską, Anetą Prymaką-Oniszk
Jak polskie pisarki definiują polskość w swoich książkach? Czy jest ona inna niż w literaturze pisanej przez mężczyzn? Rozmowa z dwoma wybitnymi autorkami o ich twórczości, kobiecym doświadczeniu i miejscu Polski we współczesnym świecie.
19:30
Koncert Ørganek
Wieczór muzyczny z jednym z najciekawszych polskich projektów
Tomasz Organek to jeden z najbardziej oryginalnych polskich muzyków młodego pokolenia. Jego muzyka łączy rock, elektronikę i poezję. Koncert pełen energii, emocji i polskich tekstów, które dotykają uniwersalnych tematów miłości, tożsamości i poszukiwania siebie.
*Miejsca nienumerowane – zajmowanie w kolejności przybycia
DZIEŃ 8 | 25 października 2025 (sobota) ▼
11:00
Warsztaty finałowe dla dzieci
Podsumowanie tygodnia zajęć kreatywnych
Dzieci prezentują efekty swojej pracy z całego tygodnia. Wystawa prac, pokaz umiejętności, wspólne świętowanie. Rodzice mile widziani!
14:00
„Polskość w sztuce współczesnej"
Spotkanie z Andą Rottenberg, Agatą Dudą-Gracz, Przemysławem Urbańczykiem
Jak polscy artyści mówią o polskości w swoich dziełach? Czy sztuka powinna być zaangażowana narodowo, czy raczej uniwersalna? Panel dyskusyjny z kuratorką, malarką i archeologiem o miejscu polskiej sztuki w świecie.
16:30
Debata finałowa: „Czym będzie polskość w przyszłości?"
Panel dyskusyjny z wszystkimi gośćmi festiwalu
Prowadzenie: dr Krzysztof Czubaszek
Wielkie podsumowanie ośmiu dni rozmów, debat i refleksji. Co dały nam te spotkania? Czy jesteśmy bliżej odpowiedzi na pytanie „czym jest polskość"? Jak będzie wyglądała polska tożsamość za 10, 20, 50 lat? Otwarty panel z udziałem wszystkich gości, podczas którego publiczność również będzie mogła zadawać pytania.
19:00
Uroczyste zakończenie Festiwalu Nowe Oświecenie 2025
Podsumowanie festiwalu, podzękowania dla gości i publiczności, ogłoszenie wyników konkursów festiwalowych. Toast za czwartą edycję i zapowiedź kolejnej! Wspólne świętowanie w atmosferze refleksji i nadziei na przyszłość.
📚 Festiwalowa księgarnia TARABUK
Podczas całego festiwalu będzie czynna księgarnia z książkami autorów zaproszonych na festiwal. Możliwość zdobycia autografów po spotkaniach!
💳 Bilety i wstęp:
• Większość wydarzeń z wstępem wolnym
• Na koncerty i spektakle obowiązują bilety (do nabycia na miejscu i online)
• Szczegóły:
alternatywy.art
0
0
0
0
0
0
Alfred 22:36, 17.10.2025
Redakcja Haloursynow.pl
