mat. prasowe
Prawo jest szeroką dziedziną nauki, która obejmuje wiele aspektów naszego życia. Począwszy od zdrowia, poprzez pracę, kończąc na nowych technologiach. Wszystkie te sfery, muszą być precyzyjne opisane za pomocą istniejących reguł prawnych. Członkowie palestry, którzy na co dzień posługują się żargonem prawniczym, nie mają problemu z właściwym interpretowaniem pism procesowych czy aktów prawnych. Osoby, które mają sporadyczny kontakt z prawem, mogą mieć trudności ze zrozumieniem obowiązujących przepisów prawnych i ich poprawnym zastosowaniem.
Język łaciński odegrał istotną rolę w kształtowaniu historii kontynentu europejskiego. Począwszy od wieków starożytnych do momentu, gdy język łaciński stopniowo tracił na znaczeniu na rzecz języków narodowych, łacina stanowiła istotny element kultury i sztuki europejskiej. Stosowały ją głównie elity zarówno te świeckie, jak i duchowne. W Polsce w języku łacińskim tworzone były rozmaite dokumenty, statuty oraz przywileje szlacheckie. Sarmaci nawet uczynili z języka łacińskiego jeden ze swoich przymiotów.
Łacina postrzegana jest jako język prawa rzymskiego. Używali jej najwięksi prawnicy rzymscy okresu klasycznego, który trwał od 27 roku p.n.e. do 284 roku n.e. W latach tych ukształtowały się łacińskie terminy prawnicze wykorzystywane współcześnie m.in. w procedurze cywilnej, karnej czy prawie spadkowym. Za przykład może nam posłużyć rzymska zasada prawnicza „dura lex sed lex” (twarde prawo, ale prawo) sformułowana przez rzymskiego jurystę Ulpiana odnosząca się do nadrządności prawa.
Sentencje prawnicze są wytworem prawa rzymskiego. Posługiwano się nimi, aby w prosty i przystępny sposób wyrazić znaczenie reguł, na których opiera się porządek prawny. Terminy i zwroty prawnicze takie jak lex specialis (oznaczający normę szczegółową), czy lex generalis (przeciwieństwo lex specialis) funkcjonują również w dzisiejszym obrocie prawnym i są wyrazem prawniczej erudycji oraz ważnym elementem retoryki prawniczej.
Innym wyrażeniem powszechnie używanym przez członków palestry w pismach procesowych lub podczas rozpraw sądowych jest expressis verbis, co można przetłumaczyć jako dosłownie. Z kolei, jeśli chcemy w trakcie trwającej wypowiedzi przekazać, że zamierzamy przejść do sedna sprawy, możemy posłużyć się zwrotem ad rem. Jeżeli chcemy podkreślić, że bez spełnienia określonego przesłanek nie jest możliwe zajście pewnych zdarzeń, zastosujmy zwrot sine qua non.
Jedną z fundamentalnych zasad w postępowaniu karnym jest zasada domniemania niewinności. Wyraża ją rzymska paremia in dubio pro reo. Zgodnie z nią nie można skazać oskarżonego, dopóki nie zostanie mu udowodniona jego wina. Z kolei rzymska zasada nullum crimen sine lege (nie ma zbrodni bez ustawy) oznacza, że nie można skazać za czyn, który nie był wcześniej zabroniony.
Nieletni, małoletni czy młodociany to pojęcia, które występują w licznych przepisach. Dużo osób powie, że są to wyrazy bliskoznaczne, które możemy używać zamiennie. Z punktu widzenia prawa jest to niedopuszczalne. Małoletnim zgodnie z kodeksem cywilnym określamy osobę, która nie ukończyła 18 roku życia i nie jest w związku małżeńskim. Nieletnim według prawa karnego jest osoba, która nie ukończyła 17 roku życia, natomiast młodocianym, zgodnie z kodeksem pracy, jest osoba między 15 a 18 rokiem życia.
W prawie rodzinnym i opiekuńczy osoby, od których się wywodzimy to wstępni, z kolei nasze dzieci to zstępni. Zdolność czynności prawnych uzyskujemy z chwilą uzyskania pełnoletności a ograniczoną zdolność do czynności prawnych, nabywamy z chwilą ukończenia 13 lat.
Przeglądając umowę swojej polisy ubezpieczeniowej, możesz natknąć się na określenie roszczenie regresowe. Oznacza ono, że gdy spowodujesz wypadek samochodowy, towarzystwo ubezpieczeniowe, które wypłaciło odszkodowanie, może się do Ciebie zwrócić o zwrot całości lub części sumy wypłaconego odszkodowania, jeżeli np. uciekniesz z miejsca wypadku.
Otrzymując pismo z sądu, możemy spotkać się z terminem współuczestnictwo, który oznacza możliwość jednoczesnego występowania w roli strony procesu kilku uczestników. Prokurent zaś to osoba, która jest pełnomocnikiem przedsiębiorcy. Kiedy słyszymy, że w sądzie zapadł prawomocny wyrok, oznacza to, że nie przysługuje stronom żaden środek odwoławczy, który mogłyby zmienić wydane orzeczenie.
Na wokandzie umieszczane są informacje dotyczące spraw sądowych, które mają się odbyć w danym dniu. Z kolei oglądając telewizję, można usłyszeć zwrot zasady współżycia społecznego. Jest to pewien zbiór norm i reguł, które należy bezwzględnie przestrzegać w danym społeczeństwie. Kazus z kolei to streszczenie zaistniałej sytuacji z podaniem najistotniejszych dla sprawy faktów.
Właściciel i posiadacz to dwie różne osoby. Oczywiście, gdy kupujemy mieszkanie i wprowadzamy się do niego, jesteśmy zarówno właścicielem, jak i posiadaczem. Gdy jednak wynajmiemy lokal, wciąż jesteśmy właścicielem, ale posiadaczem jest już osoba wynajmująca.
Język, którym posługują się członkowie palestry, kształtował się przez setki lat. Aby jak najbardziej precyzyjnie odnieść się do konkretnych kwestii, sędziowie czy prokuratorzy często posługują się wyrażeniami skomplikowanymi i niejednoznacznymi. Sytuacji nie ułatwia ustawodawca, który regularnie implementuje do rodzimego systemu prawnego liczne regulacje unijne.
Jeśli pracujesz lub prowadzisz własną działalność gospodarczą za granicą, poprawne przetłumaczenie korespondencji, którą otrzymujesz od tamtejszych instytucji może, okazać się czasochłonne i problematyczne. Rozwiązaniem mogą okazać się tłumaczenia prawnicze, dzięki którym uzyskasz pewność co do swojej aktualnej sytuacji prawnej. Otrzymując precyzyjne informacje, jesteś w stanie podjąć korzystną decyzję i uniknąć ewentualnych strat finansowych.
Zgodnie z łacińską maksymą Ignorantia iuris nocet (łac. nieznajomość prawa szkodzi) powinniśmy zwracać szczególną uwagę na wszelkie dokumenty, które trafiają do nas z sądu czy urzędu skarbowego. Zbagatelizowanie lub zła interpretacja treści pism procesowych może mieć dla nas przykre konsekwencje. Jeśli żyjemy za granicą i nie jesteśmy pewni co do zawartości skierowanego do nas pisma lub treści umowy najmu mieszkania, skorzystajmy z usług profesjonalnego biura tłumaczeń.
