Park linearny nad tunelem POW urodzi się w bólach. Wreszcie poznaliśmy konkrety

Na razie tylko dużo drzew, krzewów, alejki, ławki i ścieżka rowerowa. Za trzy lata ma być gotowy pierwszy etap Parku nad tunelem POW na Ursynowie. Zarząd Zieleni przedstawił wreszcie konkrety tej inwestycji. Wiele zależy od terminu zakończenia budowy tunelu oraz porozumienia miasta z drogowcami.

To ma być warszawski odpowiednik "High Line Park" w Nowym Jorku - ciągnącego się kilometrami parku wybudowanego na śladzie dawnej linii kolejowej. Na Ursynowie kolei nie ma, powstaje za to liczący 2,3 km tunel trasy ekspresowej S2. To właśnie nad nim ma powstać unikatowy w skali kraju park linearny - wizytówka Ursynowa i stolicy.

Cztery lata bez konkretów

Pierwszą koncepcję parku z udziałem mieszkańców powstała we wrześniu 2016 roku w ursynowskim ratuszu podczas warsztatów Charrette. Zespół architekt Katarzyny Łowickiej przedstawił wówczas ideę parku z pawilonami społecznymi, zadaszonym bazarkiem, boiskiem i wrotkowiskiem, placami zabaw, punktem widokowym oraz placem miejskim przy alei KEN. Zadbano również o parkingi i ścieżkę rowerową. Znakiem rozpoznawczym parku miała być wijąca się jak wstęga główna alejka z pergolami, fontanna i rzeźby kojarzące się z Ursynowem.

WIZUALIZACJA PARKU NAD POW WG KONCEPCJI ARCH. K. ŁOWICKIEJ Z 2016 ROKU - źródło: urząd dzielnicy

Przez cztery kolejne lata niewiele się działo. Ale też park czeka przede wszystkim na zakończenie budowy ursynowskiego odcinka trasy S2 schowanej w tunelu.

- Prawda jest taka, że jako miasto i dzielnica swoją szansę przespaliśmy w roku 2013 roku i wcześniej, gdy były tworzone założenia projektowe odcinka POW. Gdyby dzielnica domagała się tego, aby w ramach realizacji POW, w trybie zagospodarowania zieleni, to drogowcy wykonali park, po zakończeniu budowy już byśmy go mieli. Zapłaciłby skarb państwa - mówi burmistrz Robert Kempa.

W 2016 roku Kempa obiecał, że "zrobi wszystko", aby park nad POW powstał i uważał go nawet za największe wyzwanie swoich rządów. Przekonał władze stolicy, by przeznaczyły pierwsze 10 mln złotych na inwestycję, choć szacunkowe wyliczenia mówiły o kosztach w wysokości 66 milionów. Próbowano dogadać się z wykonawcą POW, aby zrezygnował z odtwarzania nawierzchni nad tunelem do stanu pierwotnego i podszykował ją pod plany miasta. Nieskutecznie. Burmistrza krytykowała za to opozycja.

W środę po południu Zarząd Zieleni na internetowym posiedzeniu Komisji Architektury i Ochrony Środowiska przedstawił wreszcie konkrety. Już pierwsza zapowiedź sugeruje, że nowy park urodzi się w bólach.

- Będziemy musieli cały teren przeprojektować i przebudować, ziemię wymienić na bardziej urodzajną. To nie jest dobra wiadomość dla mieszkańców oraz miasta, ale nie udało się niestety pogodzić tych interesów. Musimy rozpocząć pracę od podstaw. Wymienić wszystko i zacząć od podstaw - powtarzała z-ca dyr. Zarządu Zieleni Kamila Nowocin.

Park nie powstanie od razu

Miasto postanowiło realizować park etapami. W pierwszym - wykonane ma być wszystko to, na co pozwalają przepisy drogowe. Pewnym paradoksem jest to, że obecnie teren nad tunelem (od budynku do budynku) to jeden szeroki na 150 metrów pas drogowy. A - zgodnie z prawem - nie wolno w jego obrębie budować większych obiektów.

- Były już bogate projekty parków linearnych w stolicy, a na finiszu okazywało się, że jest pas drogowy i nie możemy otrzymać uzgodnień na te pomysły, więc trzeba z nich rezygnować - mówiła Kamila Nowocin. Dlatego Zarząd Zieleni skupił się na razie na tym, co można robić: na projektowaniu nasadzeń drzew i krzewów oraz wyznaczeniu alejek.

- Pracujemy z GDDKiA i miejskim biurem mobilności nad tym, aby teren od budynków do budynków przestał pełnić rolę pasa drogowego i wówczas w drugim etapie wszystkie pozostałe elementy z koncepcji będziemy realizować - zapewniał szef zarząd dzielnicy.

Teraz miasto czeka na zawarcie porozumienia z Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad, które określi na jakich zasadach stolica przejmie teren nad POW. Kluczowe znaczenie dla projektu ma - co oczywiste - zakończenie budowy tunelu.

- Liczę, że GDDKiA w miarę szybko poda realne terminy opóźnień, abyśmy wiedzieli na czym stoimy. By nie było sytuacji, że pracownia projektowa utknie i będzie musiała czekać na dokumentację powykonawczą, bo wówczas realizacja parku się opóźni - tłumaczył burmistrz.

powyżej: architekt Katarzyna Łowicka, autorka pierwotnej koncepcji Parku nad POW - wrzesień 2016 r.

Zgodnie z harmonogramem przedstawionym w środę przez Zarząd Zieleni po zaprojektowaniu parku, w pierwszym etapie, do 2024 roku nad tunelem ma zostać posadzonych ok. 700 drzew, 28 tys. m.kw. krzewów, będą łąki kwietne, trawniki i byliny. Ponadto: 150 ławek, 90 koszy na śmieci, nawierzchnia mineralna oraz betonowa, a także - najdroższy element - fontanna w posadzce, na wysokości alei KEN. Koszt tej zielonej części parku - 15,2 mln złotych.

W zmienionej przez Zarząd Zieleni koncepcji pozostawiono miejsce na takie elementy jak ścieżka rowerowa, pawilony, place zabaw, obiekty sportowe czy bazarek, za które odpowiadać będą inne miejskie instytucje i które powstaną już po 2024 roku.

Co się zmieni? "Bazarek w tym samym miejscu"

Wiele pomysłów z koncepcji arch. Katarzyny Łowickiej z 2016 roku nie przetrwa próby czasu i uwarunkowań technicznych.

- GDDKiA dawała do zrozumienia, że nie dopuści do budowy wzniesień, jakie zaplanowała Katarzyna Łowicka. Zniwelowaliśmy te wzniesienia, obsadziliśmy te miejsca roślinami - mówi Kamila Nowocin, z-ca dyrektora Zarządu Zieleni. Zniknęły też płynące strumyki, których bez uzdatniania wody nie można wprowadzić.

- Pięknie się rysują, ale trudno je utrzymać w dobrym stanie. Zastąpiliśmy je zielenią - tłumaczyła dyrektorka. Pozostaną za to liczne i nieduże niecki retencyjne.

Na odcinku parku między Pileckiego a Stryjeńskich wielu zmian nie będzie - zaplanowano tam parkingi z zielenią dla osiedla Kazury oraz ścieżkę rowerową. Przy ulicy będzie dużo nasadzeń. 

Między Stryjeńskich a Braci Wagów zlikwidowano wzniesienia i elementy wodne, pozostawiono miejsce na planowane pawilony. Między Braci Wagów a aleją KEN pozostawiono rezerwę terenu pod przyszły bazarek, który będzie dużo mniejszy, niż przed przeprowadzką. Wg wyliczeń ZZW - zajmie powierzchnię ok. 4,8 tys. metrów kwadratowych, a więc mniej więcej tyle, ile dziś w miejscu pętli autobusowej przy Polaka. Jego koncepcję miasto opracuje po konsultacjach z kupcami, docelowo targowisko będzie zarządzane nie przez stowarzyszenie handlowców, ale przez jednostkę miejską.

- Musimy wyegzekwować to, aby bazarek nie naruszał zieleni i abyśmy nie mieli scen, których obecnie doświadczamy, a więc musimy pomyśleć o bilansie miejsc parkingowych - mówi burmistrz, który zapowiada, że jeśli uda się zawrzeć w marcu porozumienie z GDDKiA, to wiosną mieszkańcy zostaną zaproszeni do dyskusji na temat kształtu targowiska.

- Będziemy rozmawiać o rozwiązaniach realnych, a nie wizjach - podkreślał Robert Kempa. Wykluczył przeniesienie bazarku na teren bliżej ul. Rosoła, co proponował niedawno radny Piotr Skubiszewski z Otwartego Ursynowa.

Wrotkowisko - tak. Reszta - po konsultacjach

Plac miejski przy alei KEN pozostał w nowej koncepcji, ale nieco zmniejszony. Zamiast podłoża z elementów naturalnych zrobiono trawiastą nawierzchnię między drzewami. Na placu była zaprojektowana fontanna posadzkowa. - Chcemy ją wybudować - zapewniała dyrektor Nowocin.

Dalej, na odcinku między KEN a Lanciego, zniknęły wzniesienia i elementy wodne. Koncepcja Katarzyny Łowickiej pozostanie niewzruszona między następnymi przecznicami, gdzie mają powstać obiekty sportowo-rekreacyjne. Architekt i mieszkańcy proponowali tam boisko do koszykówki oraz wrotkowsko. Co do tego pierwszego wątpliwości ma burmistrz, bo przy ul. Mandarynki i przy ul. Szolca-Rogozińskiego są już takie boiska. Decyzje mają zostać podjęte po kolejnych konsultacjach społecznych. Za budowę części sportowej ma być odpowiedzialna jednostka miejska lub dzielnica. Obiekty te powstaną dopiero w drugim etapie, a więc po 2024 roku.

Zmieniła się też wizja parku na odcinku między ul. Rosoła a ul. Nowoursynowską. Tu - jak wszędzie - zniknęły strumyki, zlikwidowano wzniesienia z lunetą i zjeżdżalnią. Pozostaną wały ziemne, które usypało już Astaldi. Zaplanowany przez arch. Łowicką pawilon z platformą widokową zastąpiony ma zostać przez podest.

Na posiedzeniu komisji Zarząd Zieleni podał wstępny harmonogram inwestycji. Jeśli w marcu uda się podpisać porozumienie z Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad określające kto, czym zarządza, to w kwietniu tego roku może zostać ogłoszony przetarg na projekt budowlano-wykonawczy Parku nad POW. We wrześniu natomiast mogłoby ruszyć samo projektowanie, które ma potrwać aż 18 miesięcy.

- Rakietę Apollo 11 projektowano przez 16 miesięcy, ale to był lot na księżyc i to było 50 lat temu! - kąśliwie komentowali mieszkańcy obserwujący posiedzenie komisji w internecie.

Jak mówił burmistrz to celowo zostało wydłużone, bo "jeszcze nigdy w historii nie było tak dużego zakresu uzgodnień z podmiotem zewnętrznym". Kluczowy będzie termin zakończenia prac na POW, bo pracownia projektowa musi bazować na dokumentacji powykonawczej tunelu. Przypomnijmy, ostatnio Astaldi wystapiło do GDDKiA o ponowne wydłużenie terminu oddania odcinka A obwodnicy. Wiele zależy też od wojewody, który powinien skomunalizować działki, które wejdą w skład parku nad POW.

Dopiero więc na marzec 2023 roku zaplanowano przetarg na wykonanie pierwszego etapu inwestycji, który ma zostać oddany do użytku w maju 2024 roku.

Burmistrz nie chciał jednak założyć się z radnym Maciejem Antosiukiem o dotrzymanie tego terminu. Stawką było wspólne przebiegnięcie 10 kółek wokół urzędu dzielnicy, jeśli projektowanie parku nie rozpocznie się w pierwszej połowie 2023 roku.

Robert Kempa nie poszedł na zakład, bo jak stwierdził: Trudno podejmować wyzwanie, jeśli część dokumentacji projektowej jest całkowicie zależna od podmiotu zewnętrznego.

LINK: Koncepcja Parku nad POW i harmonogram inwestycji opracowany przez Zarząd Zieleni (pobierze się plik PDF)

[ZT]18943[/ZT]

[ZT]18425[/ZT]